Het nieuwe pensioenstelsel: Pensioen als commodity of toch niet?

In case you missed it: eind november is het wetsvoorstel Toekomst Pensioenen voor advies naar de Raad van State gestuurd. De verwachting is dat het wetsvoorstel en het advies van de Raad van State in het voorjaar naar de Tweede Kamer worden gestuurd. Het streven van het kabinet is om de nieuwe pensioenwet uiterlijk 1 januari 2023 in werking te laten treden. De sociale partners en pensioenuitvoerders krijgen vier jaar de tijd om pensioenregelingen aan te passen aan de nieuwe wetgeving, dus tot 1 januari 2027.

Sociale partners zijn eerst aan zet om een keuze te maken tussen het solidaire en het flexibele contract. Is dit de aanzet tot een verdere standaardisering van pensioenregelingen? En wordt pensioen dan een commodity of zijn er toch veel keuze mogelijkheden?

Ja, pensioen is ingewikkeld. Het gaat over lange termijnen en het is heel belangrijk voor het financieel welbevinden van ‘de individuele mens’ en van de economie van Nederland als geheel. Maar het paternalisme is toch dood? Empowerment is in? Hoe vertaalt zich dat dan naar de keuzes die sociale partners moeten maken?

Keuzes moeten gemaakt worden over onder andere de gewenste solidariteit tussen deelnemers in de regeling, risico’s in beleggingen, invulling van ESG. Keuzes die alle deelnemers aangaan, of deelnemers in een leeftijd cohort en afhankelijk van het contract zelfs het individu.

Ik denk dat deze keuzes alleen goed gemaakt kunnen worden als de sociale partners eerst een duidelijk beeld voor ogen hebben wie die deelnemer is. Hoe hij of zij in het leven staat. En wat hij of zij belangrijk vindt. En omdat het gaat voor keuzes voor de langere termijn is het van belang dat deze keuzes ‘toekomst-vast’ zijn. 

We kennen allemaal de begrippen ‘baby boomers’, generaties X, Y en Z en daar tussen in de Xennial. Elk met hun eigen behoeften en beelden hoe zij in het leven staan. De sociale partners, en dan denk ik specifiek aan vakbonden, leden van een ondernemingsraad en human resources directeuren zullen alles uit de kast moeten halen om een gezamenlijke en passende vertaling te maken naar een contractsvorm en specifieke invulling daarvan. Dit is mijns inziens het moment op dat te doen.

Ik kan niet genoeg benadrukken dat een goede dialoog echt noodzakelijk is. Het risico van een mismatch tussen de verwachtingen van deelnemers en de aangeboden regeling is levensgroot. Het beheersen van dit risico is van levensbelang. Ik denk daar graag in mee. Pak uw kans!